Lista aktualności Lista aktualności

Co każdy powinien wiedzieć o żubrze

Żubr to największy ssak w Polsce i Europie – nie dziwi zatem fakt, iż jest nazywany królem puszczy. Pomimo skazania na wyginięcie udało się go uratować i dzisiaj jego populacja stale wzrasta. Według najnowszych danych z Redakcji Księgi Rodowodowej Żubrów - 31 grudnia 2018 roku w Polsce żyło 1820 żubrów. W hodowlach zamkniętych - 207 żubrów, w stadach wolnych - 1613 żubrów. Blisko połowa populacji polskiego żubra żyje w Puszczy Białowieskiej. Można je także spotkać w Puszczy Knyszyńskiej, m.in. w Nadleśnictwie Żednia.

 Wielkość żubra zależy od wieku i płci. Waga samca wynosi od 440 do 920 kg, a wysokość dochodzi do 188 cm. Samice ważą od 320 do 640 kg. Pomimo takich rozmiarów potrafią one biec z prędkością 40 km/h i bez problemów przeskoczyć szeroki strumień lub płot.

Żubr ma dobry węch. Wykorzystuje ten zmysł podczas poszukiwania pokarmu, czuwania nad bezpieczeństwem młodych, a byki podczas rui. Samica z młodym potrafi wyczuć człowieka zanim go zobaczy.

Żubry odżywiają się różnymi gatunkami roślin. Podstawowym pokarmem są rośliny zielone i trawy (około 80% całej diety). Pokarm znajdują na dnie lasu i na zrębach, a także łąkach i polach uprawnych w najbliższym otoczeniu. Późną zimą i wczesną wiosną swoją dietę uzupełniają korą, a także pędami drzew i krzewów. Szczególnie chętnie obdzierają zębami korę dębu, jesionu oraz grabu. Żerowanie zajmuje im ok. 50–80% czasu od wschodu do zachodu słońca.

Głos żubra ograniczony jest do specyficznego głosu zwanego chruczeniem. Usłyszeć go można od matki nawołującej lub ostrzegającej młode oraz od byka podczas okresu rujowego.

Samice dojrzewają płciowo w drugim lub trzecim roku życia, zazwyczaj rok później rodzą pierwsze młode. Ciąża trwa około dziewięciu miesięcy, średnio 264 dni. Zazwyczaj samice rodzą jedno cielę raz na dwa lata, a okres karmienia trwa co najmniej rok. Młode po przyjściu na świat ważą od 16 do 35 kg.

Samce osiągają dojrzałość w trzecim roku, ale uczestniczą w rozrodzie przeważnie pomiędzy siódmym a dwunastym rokiem życia. Ruja u samic występuje najczęściej od sierpnia do października. W czasie jej trwania przez dwa do trzech dni samicy towarzyszy jeden samiec, odpędzający rywali. Słabsze osobniki zazwyczaj ustępują, ale w wypadku konfrontacji samców o podobnej kondycji może dochodzić do walk, czasem poprzedzonych pokazem siły (łamanie młodych drzewek, tarzanie się, rozgrzebywanie ziemi kończynami). Urazy ponoszone przez samce w walkach mogą być śmiertelne. Prowadzą tryb życia typowy dla zwierząt żyjących na terenach otwartych, tzn. żubry tworzą stada.

Zwierzęta te nie posiadają naturalnych wrogów. Od czasu do czasu bywają atakowane przez wilki i rysie.

Zarówno samice z nowo narodzonymi młodymi, jak i samce w okresie rozrodczym mogą być agresywne w stosunku do człowieka. Ludzie, którzy na co dzień od lat mają z żubrami do czynienia są zdania, że nigdy nie można im tak do końca zaufać, bo jednak są to dzikie zwierzęta. Najczęstszą przyczyną ataku żubrów jest zbyt bliskie podejście. Ataki żubrów są niezwykle rzadkie, poprzedzone są zazwyczaj dłuższym okresem niepokojenia i sprowokowania przez człowieka. Tu warto dodać, że jeśli już żubr „przymierza się” do ataku, to najczęściej wyraźnie to sygnalizuje, np. grzebiąc nogą w ziemi czy opuszczając łeb i dając czas człowiekowi na wycofanie się. Przy zachowaniu elementarnych zasad ostrożności zazwyczaj nikomu nic nie grozi i można cichutko oddalić się od spotkanego żubra. Spokojnie idącym po lesie spacerowiczom z całą pewnością absolutnie nic nie grozi ze strony naszych królewskich zwierząt.

W związku z trwającym sezonem grzybowym informujemy o zachowaniu zasad bezpieczeństwa przy spotkaniu z żubrem:

- wycofaj się, gdy żubr zacznie się do Ciebie zbliżać

- zachowaj bezpieczną odległość min. 50 metrów

- nie hałasuj

- w żadnym wypadku nie dokarmiaj spotkanego żubra

- nie rzucaj w żubra żadnymi przedmiotami

- psa wyprowadzaj na smyczy.